RTL Nieuws: 23 januari 2024
Even iets uit je tas pakken tijdens het rijden: het lijkt onschuldig, maar voor een beroepschauffeur uit de Betuwe betekende dit het begin van een nachtmerrie. Terwijl hij een appel uit zijn rugzak probeerde te pakken, veroorzaakte hij een ongeluk. Eén man overleed en drie mensen raakten zwaargewond. Mag je wel iets pakken tijdens het rijden als dit de gevolgen kunnen zijn?
Het ongeluk gebeurde al in januari 2022, maar de man staat nu terecht. Vroeg in de ochtend reed de beroepschauffeur over de A30 tussen Ede en Lunteren. Toen hij zijn aandacht even verloor, zag hij een file over het hoofd en knalde op een bestelbusje. Dat botste vervolgens weer op een ander busje. De afloop was dus dramatisch. En dat allemaal omdat de man naar eigen zeggen een appel probeerde te pakken.
Niet verboden
In principe is het niet expliciet verboden om iets te pakken tijdens het rijden. “Maar als je de verkeersveiligheid in geding brengt met je gedrag, bijvoorbeeld door te slingeren, valt dat onder artikel 5 van het verkeersrecht”, vertelt verkeersrechtadvocaat Bert Kabel. “Dan heb je dusdanig onoplettend of onvoorzichtig gereden dat er gevaarlijk rijgedrag ontstaat.” Dat is strafbaar.
Hij voegt toe: “Wanneer je zo gevaarlijk rijdt dat je een ernstig verkeersongeluk veroorzaakt, dan valt dit onder artikel 6.” Vervolgens is het aan de rechter om tot een passende straf te komen.
Artikel 5
Het artikel luidt als volgt: “Het is een ieder verboden zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt veroorzaakt of kan worden veroorzaakt of dat het verkeer op de weg wordt gehinderd of kan worden gehinderd.”
Men noemt dit ook wel het kapstokartikel binnen het verkeersrecht, omdat er veel overtredingen aan opgehangen worden. Eigenlijk staat er dat niemand zich gevaarlijk mag gedragen op de weg. Daar valt van alles onder: van door rood rijden tot tegen het verkeer in rijden.
Kort gezegd: iets pakken mag, net als een sigaret opsteken en iets eten. Maar je moet wel met je gedachten bij de weg blijven, zegt Marco van Burgsteden van verkeerskennisplatform CROW tegen Editie NL. “Alles waarbij je je ogen van de weg haalt is in potentie risicovol. En volgens de wet moet je altijd opletten.”
Hij noemt het een kwestie van gezond verstand. “Het is altijd verstandiger om te zeggen: ik zet mijn auto even aan de kant om iets te zoeken of pakken.”
Zelfoverschatting
Maar lang niet iedereen doet dat. “Veel bestuurders vinden zichzelf beter dan de gemiddelde bestuurder, het is een stukje zelfoverschatting”, zegt Van Burgsteden. Het overschatten van het eigen rijvermogen dus. Daardoor denken mensen dat de navigatie regelen of iets pakken wel kan. “Maar ongeluk zit in een klein hoekje.”
Is het dan niet beter om nadrukkelijk vast te leggen dat dit soort dingen niet mag? “Dan moet je zoveel gaan regelen, dat is haast ondoenlijk”, zegt advocaat Kabel. “Je moet alles specifiek vastleggen. Een appel mag niet, mag een banaan dan wel? Of je regelt dat fruit niet mag en dan pakt iemand een scheerapparaat.”
Bovendien is zo’n concrete regel vrij moeilijk te handhaven door de politie. “Artikel 5 is daarom heel handig. Op die manier kan je het gewoon bestraffen.”
De strafeis
De chauffeur die het ongeluk op de A30 veroorzaakte, wordt verweten dat hij onoplettend en onvoorzichtig heeft gereden. De officier van justitie eist daarom een taakstraf van 240 uur en een ontzegging van de rijbevoegdheid voor een jaar. De uitspraak hoort de chauffeur over twee weken.
